Günlük hayatta kullanılan kısaltmalar

Günlük hayatta en çok kullanılan kısaltma açılımları ve anlamları

İETT: (İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri), Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı olarak İstanbul’da toplu taşıma hizmeti verir.

SEO: Arama motoru optimizasyonu (Search Engine Optimization), arama motorlarının web sayfalarını daha kolay bir şekilde taramasına olanak sağlayan teknik düzenlemelerdir. İngilizce kısaca “SEO” (Search Engine Optimization) olarak ifade edilmektedir. Bununla birlikte arama motorları, arama sonuçlarını listelerken algoritmik yani matematiksel bir yapı kullanmaktadır. Bu nedenle web geliştiricileri; yazmış oldukları sayfaları bu ayrıntıya dikkat ederek oluşturmak durumundadır. İnternetin ekonomik anlamdaki gücünün artması neticesinde hızla yaygınlaşmaya başlamıştır.

EGO: Zamanında Elektrik, Gaz ve Otobüs hizmetlerini sağlaması için kurulduğundan bu kelimelerin baş harfleri kullanılarak kuruma “EGO” adı verilmiştir. Ancak 20 yıl kadar önce elektrik ve doğalgaz dağıtım işleri kurumdan alınarak TEDAŞ (bir yıl kadar önce de TEDAŞ’tan BEDAŞ’a geçti) ve BOTAŞ’a verilmiştir. O zamandan beri kurum sadece ulaşım hizmetleri vermektedir. Metro hatları da EGO tarafından yapılır, işletilir, denetlenir.

Akbil: (Akıllı Bilet) İstanbul genelinde “İETT” toplu ulaşımda kullanılan elektronik ücret toplama sistemidir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinden BELBİM tarafından geliştirilen “Akbil”in patenti ve marka tescili büyükşehir belediyesine aittir.

CERN: (Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi) anlamına gelen Fransızca: ”Conseil Européen pour la Recherche Nucléaire” sözcüklerinin kısaltmasıdır. Bu kurum, İsviçre ve Fransa sınırında yer alan dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuvarıdır.

MOBESE: (Mobil Elektronik Sistem Entegrasyonu) diye biliniyor; ancak araştırmacı-yazar İlhan Taşçı’nın, Kırmızı Kedi yayınlarından yeni çıkan kitabı “Paralel Hat”ta verdiği bilgilere göre bu açılım “Mobese” kısaltmasından sonra ortaya çıktı. MOBESE; Murat, Osman, Basri, Erin, Süleyman, Erdoğan isimlerinin baş harflerinden oluşuyor. Yani sistemi kuran polis ve mühendislerin baş harfleri.

DJ: (Disk Jokey), müzik akışını kontrol eden, parça seçiminde ve parçalar arası geçişlerde uyum sağlamakla görevli kişiye verilen isimdir. DJ’lerin görevi sadece program sunmak veya parça çalmak değildir. Ayrıca tür gözetmeksizin müzik veya remix de yaparlar.

WC: İngilizce’de ”Water-Closet” anlamına geliyor. Düz çeviri de ”Su-Dolap” olarak anlaşılabilir ama İngilizler de, ”Su-Klozet” anlamını taşıyor. 20.yy’ın ortalarında İngiltere’de vuku bulmaya başlayan “WC”, bugün hemen her ülkede tuvalet simgesi olarak görülüyor. Yani uluslararası tuvaletin simgesi, WC’dir.

ÖTV: (Özel Tüketim Vergisi), belirli mal veya ürünler üzerinden maktu veya oransal olarak alınan bir harcama vergisidir. İlk olarak Avrupa Birliği ile uyum çerçevesinde yapılan kanun değişiklikleriyle gündeme gelmiş ve yine aynı amaçla 2002 yılında 4760 sayılı kanun ile kabul edilmiştir. Avrupa Birliği’nde bu verginin uygulanmasındaki amaç, gelir elde etmekten ziyade sosyal fayda sağlamaktır. Bu nedende “ÖTV”, lüks (mücevher, kürk vb.), sağlığa zararlı (alkol, sigara vb.), çevreye zararlı (benzin vb.) mallara uygulanır. Ancak Türkiye’de tıraş köpüğü gibi temel tüketim mallarından da alınmaktadır.

MİT / MIT: Milli İstihbarat Teşkilatı’nın kısaltmasıyla sıklıkla karıştırılan MIT, dünyanın en ünlü üniversitelerinden olan ABD’deki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nün kısaltması olarak da kullanılmaktadır.

MİT: (Millî İstihbarat Teşkilâtı), Türkiye’nin resmi istihbarat örgütü. 1965 yılında Millî Emniyet Hizmeti yerine kuruldu.
Türkiye Cumhuriyeti’nin bölünmez bütünlüğüne, anayasal düzenine, varlığına, bağımsızlığına, güvenliğine ve millî gücünü meydana getiren bütün unsurlarına karşı içten ve dıştan gelecek mevcut ve muhtemel tehditler hakkında bilgi toplamak, önlem almak ve gerekli durumlarda ilgili makamları uyarmakla görevli teşkilâttır.

IMDB: Internet Movie Database (Türkçe: İnternet Film Veri Tabanı), kısaca “IMDb”, yeryüzündeki tüm ülkelerin ve tüm dönemlerin sinema ve televizyon filmleri, film yıldızları ve dizileri hakkında bilgiler barındıran çevrimiçi bir veri tabanıdır.

IŞİD / ISIS: Günümüz gündeminde sıkça karşılaştığımız bu kısaltma, (Irak ve Şam İslâm Devleti) “IŞİD”‘in İngilizcede kısaltması ise “ISIS”

AMK: Kaan BORA‘nın genel yayın yönetmenliğini yaptığı spor gazetesi AMK, ilk çıktığı zamanlar gazetenin ismi nedeniyle büyük tepki çekmişti. “AMK Gazetesi” yönetiminden yapılan açıklamada ise gazetenin açılımının: Açık, Mert ve Korkusuz olduğunu ve bu kısaltmanın sosyal hayatta farklı anlam ve amaçlar için birçok kez kullanıldığını ve gazetenin ismi ile hiçbir bağlantısı olmadığını söylemiştir.